Stok Nedir?
Satışa hazır duruma getirilen ürünlerin toplam miktarıdır. Kısaca satıcı veya alıcının maliyet hesaplandırması yaparken kullandığı ürünü bir stoktur. Genel olrak fiyatı farklı olan her ürün ayrı bir stok kartında tanımlanır, bu kartların toplam değeri envanterinizi oluşturmuş olacaktır. Bu kartların herbirine bir stok kodu verilir ve bu kod tek dir.
Stok Kodu Nedir ?
Stok Kodu bir ürünün kimliğini belirler ve her ürünün kendisine ait bir stok kodu vardır. Ürüne stok kodu verilirken aynı stok kodu kullanılmaması ürünün kullanılabilirliği açısından daha kullanışlıdır. Stok Maliyet Hesaplama Yöntemleri problemlerini çözerken burada stok kodundan yardım alırız.
Stok Maliyet Hesaplama Yöntemleri | Birim Fiyat Nedir ?
Birim, Birim Fiyat Nedir ?
Belirli her stoğumuzun bir birimi vardır. Bu birimler ürüne göre değişiklik gösterir.
Stok Birimi Nedir ?
Ürün tipine göre birinmler değişebilmektedir. bir stoğun birden fazla birimi olabilir, Ancak ilk tanımlanan birim ana birim kabul edilmektedir.
Stok Birim çeşitleri
Adet, KG, Paket, Kolı
Stok muhasebe kaydı
Bir işletmenin mevcut stokuna dair muhasebe kaydı oluşturulurken, stok çeşitlerine göre gruplama yapılır. Bu gruplamada stoklar hammadde, mamul ve yarı mamul stokları olmak üzere üçe ayrılır.
Hammadde:
Herhangi bir işlemden geçmemiş, tedarikçiden gelen malzeme veya bilgiye hammadde stoku denir. Bir işletme için işlemi gerçekleşmiş yani üretimi tamamlanmış ürün bir başka işletme için hammadde konumunda olabilir. Örneğin, Hamburger satan bir müiteride hamburger ekmeği ve hamburger köftesi hammadedir. hazır giyim sektöründe faaliyet gösteren bir firma için tedarikçi firmadan aldığı örme kumaş hammadde stoku kapsamında değerlendirilir. Fakat, örme kumaş firması için bu ürün hammadde değildir.
Yarı mamul stokları:
Üretim sürecine girmiş fakat son aşamaya ulaşmamış ürünlere yarı mamul denir. Birden çok aşaması bulunan üretim modellerinde rastladığımız yarı mamul stokunda zincirleme bir iş akışı vardır. Üretimin bir aşamasında herhangi bir sorunla karşılaşılması durumunda stoktaki yarı mamul kullanılarak üretimin tamamlanması planlanılır.
Mamul stokları:
Üretim süreci tamamlanmış, satışa hazır halde olan ürünlere mamul denir. Bu gruptaki depolanma miktarının toplamı da mamul stokunu oluşturur. Örneğin; çamaşır makinesi, kitaplık, bardak, tabak gibi satışa sunulan üretim süreci bitmiş ürünler bu gruba aittir.
Stok yönetiminin avantajları
Üretim sürecinin düzenli ve sürekli devam etmesini sağlar. Böylece hammadde ya da ürün eksikliğinden dolayı üretim süreci durmaz veya aksamaz.
Gereksinimler doğru belirlenip, yönetildiğinde finansal yönetim etkinlik kazanır.
Tedarik ve satış süreçleri düzene girer, böylece maliyet düşer.
Maliyet muhasebesi daha rahat yapılabilir.
Üretim süreçleri gerçeğe daha yakın olur ve yönetilmesi kolaylaşır.
Malzeme, ürün kaybı en aza indirilir.
Stok yönetiminin dezavantajları
Stok bulundurmak barındırma maliyetlerini attırabilir. Depolama maliyeti bir kalem olarak finansal tablolarınıza girer.
Stoklara bağlanmış para/nakit diğer kaynaklar için kullanılamaz.
Depolanan ürünün piyasası azaldığında maliyetine yakın bazen de maliyetin altında elden çıkartmak gerekebilir.
Eğer hammadde fiyatı piyasada sabit değilse hammaddeyi yüksek fiyattan stoğa alma ve zarar etme ihtimali doğar.
Stok maliyeti nedir?
Stok yönetiminin bel kemiği olan bir diğer konu da, maliyetlerdir. Aşağıda özet halinde verdiğimiz maliyet türlerine gelin, birlikte göz atalım.
Birim maliyeti:
Bir işletmenin tedarikçisinden aldığı ürünün ya da kendi üretimini yaptığı ürünün fiyatıdır.
Sipariş maliyeti: Sipariş vermek için katlanılması gereken tüm maliyetleri içerir. Bunun içerisinde ürünlerin taşıma maliyetleri de vardır.
Stok bulundurma maliyeti nedir?
Bir ürünün belirli bir zaman aralığında, stokta tutulmasının maliyetidir.
Stok bulundurmama maliyeti nedir?
Bir siparişin stoklardan karşılanamaması durumunda ortaya çıkan veya stoklardan karşılanamayan talep miktarına işletmenin ulaşıncaya kadar geçirdiği zaman dilimiyle oluşan maliyetlerdir.
Stok kaydı nasıl tutulur?
Stok kaydı, bir işletmenin ürün akışındaki düzenini kontrol etmektir. Müşteri taleplerinin somut bir şekilde görülmesinde, ihtiyaçların çıkarıp listelenmesinde ve yeni ürün stokunda nelere yer verip nelere yer verilmemesi gerektiğine karar vermede büyük öneme sahiptir.
Her ürünün girilmesi, miktarının belirtilmesi, birden çok depoda bulunuyorsa hangi depoda ne kadarlık bir ürün olduğunun kaydedilmesi tahmin edersiniz ki hata yapmaya da açıktır.
Buradaki iş, ne kadar otomatikleşirse firma sahibine ve ürün departmanına o kadar rahat bir kontrol alanı ve hakimiyet yaratılmış olur. Bu nedenle günümüzde, geleneksel yöntemler bir kenara bırakılarak belirli araçlar ve uygulamalar aracılığıyla bu takip yapılmaktadır.